سبد خرید شما خالی است!
گوناگون
تجربه زیست در فضا با فناوریهای زمینی
روزنامه ایران 29بهمن 96
میثم لطفی
«اسکات کلی» فضانورد صاحب نام ناسا است که یک سال کامل از عمر خود را در ایستگاه بینالمللی فضایی گذراند و نخستین فضانورد امریکایی است که توانست به مدت یک سال بهطور مستمر در فضا زندگی کند. هدف از سفر آسمانی او بررسی زندگی طولانی در موقعیتی با جاذبه صفر بود تا ناسا از این طریق بتواند خود را برای مأموریت بزرگتر یعنی زندگی انسان روی کره مریخ آماده کند.
کار این مرد بزرگ است او در زمینه علوم فضایی ریسک بزرگی را پذیرفت و مدت یکسال در ایستگاه فضایی بسر بردسایت گوحق
«کلی» پیش از این یک دوره 6 ماهه را هم در فضا سپری کرده بود و ناسا از مدتها قبل بخوبی میدانست که حضور طولانیمدت در خارج از مدار زمین چه عواقب بدی بهدنبال دارد: از دست دادن تراکم استخوان، از دست دادن عضلات، ضعف سیستم ایمنی، اختلالات بینایی و... بواسطه قرار گرفتن روزانه در مقابل 20 دستگاهی که اشعه ایکس ساطع میکنند. «کلی» که هماکنون به زمین برگشته است برای نخستین بار از فناوریهایی صحبت میکند که در سفر فضایی خود از آنها استفاده میکرد و بجز مأموریت فضایی، ابزارهای فناوری شخصی و سرگرمی هم در اختیار داشت.
فناوری آسمانی
«اسکات کلی» نخستین شخصی بود که چندی پیش از داخل ایستگاه بینالمللی فضایی روی صفحه اختصاصی خود توئیت منتشر کرد و بجز عکسهای سلفی، هر چند وقت یکبار عکس طلوع خورشید، کره زمین، تجربه زندگی فضایی و... را در شبکههای اجتماعی به اشتراک میگذاشت.
او روز گذشته در آخرین مصاحبه با خبرگزاری «یاهو فاینانس» در این خصوص گفت: «فناوری در فضا آنگونه که فکر میکنید نیست. با وجود این من تلفن شخصی دارم و براحتی میتوانم با زمین تماس بگیرم، ولی باید توجه داشته باشید که این تماس از طریق یک نرمافزار مخصوص روی لپتاپ انجام میشود».
زمانی که کلی قصد داشت زمین را به مقصد ایستگاه بینالمللی فضایی ترک کند یک دستگاه رایانه لوحی آی پد را هم با خود برد و البته در مصاحبه اخیر توضیح داد که پس از تلاشهای مکرر، هرگز نتوانست با تبلت به اینترنت متصل شود و در عوض از طریق لپتاپی که به همراه داشت وارد اینترنت میشد. او از طریق این لپتاپ صفحه اختصاصی خود در شبکه اجتماعی توئیتر را بهروز میکرد و به زمینیها پست الکترونیکی میفرستاد.
کلی در این باره توضیح داد: «سرعت اینترنت در ایستگاه بینالمللی فضایی کم است و میتوان آن را مشابه سرعت دایلآپ روی کره زمین دانست. با وجود این زمانی که در ایستگاه فضایی زندگی میکردم با همین اینترنت کند از روی فروشگاه آمازون برخی کالاها را خریداری کردم. همچنین توانستم از روی یک سایت اینترنتی بلیت هواپیما خریداری کنم. جالب است بدانید که از آن فاصله دور حتی موفق شدم فعالیتهای بانکی آنلاین انجام دهم».
بجز لپتاپ، تبلت و اینترنت، کلی دوربین عکاسی هم در اختیار داشت که با آن از منظره پیرامون خود عکس میگرفت و روی شبکه اجتماعی قرار میداد. او در این باره گفت: «زمانی که آخرین روزهای حضور روی کره زمین را پشتسر میگذاشتم یک دستگاه دوربین حرفهای نیکون خریداری کردم. این دستگاه در اصل «نیکون دی4» بود که در این سفر یکساله به یکی از بهترین دوستان نزدیک من تبدیل شد».
او همچنین ادامه داد: «پیش از این یک سفر 6 ماهه به ایستگاه بینالمللی فضایی داشتم. ولی این بار قرار بود برای مدت طولانیتر از زمین دور شوم و به همین خاطر تصمیم گرفتم همه فناوریهای مورد علاقه خود را پیش از رفتن به فضا تهیه کنم تا از این طریق یک سال پیشرو برایم آسانتر سپری شود».«اسکات کلی» یک برادر دوقلو به نام «مارک» دارد که او هم از فضانوردان اسبق ناسا محسوب میشود. یکی از اهداف ناسا برای زندگی یکساله اسکات در ایستگاه بینالمللی فضایی این بود که کارشناسان پس از این سفر سیستم بیولوژیکی او را با برادرش مقایسه کنند. البته همان طور که تصور میشد، اسکات پس از این سفر با برخی آسیبهای جسمانی روبهرو شده بود.
اینترنت رو به آسمان
سازمان فضایی ناسا پیش از آنکه برای زندگی یکساله «اسکات کلی» در ایستگاه بینالمللی فضایی تصمیم بگیرد، برخی فناوریهای زمینی را به آسمان برده که از مهمترین آنها راهاندازی خدمات اینترنتی در فضا بود. برای آنکه این مرکز بتواند دادههای اینترنتی را دریافت کند، پایان سال 2016 میلادی یک فناوری ویژه اختراع شد. همانطور که میدانید اینترنت زمینی نمیتواند در شاتلهای فضایی که میلیونها کیلومتر از ما دورتر هستند خدمات خود را ارائه کند. در عوض، ماهوارههای فضایی که خدمات مخابراتی و اینترنتی را به زمین میفرستند در نزدیکی سفینههای فضایی حضور دارند و البته عبور هواپیما، ماهوارهها و... از مقابل سیگنال آنها مشکلاتی را هم بهوجود میآورد. ولی ناسا فناوری ویژهای را در اختیار گرفته است که DTN نام دارد و تمام این مشکلات بواسطه آن حل شده است تا ساکنان ایستگاه بینالمللی فضایی هم آنلاین شوند.
فناوری DTN در قالب یک گیرنده و فرستنده عمل میکند که قادر است اطلاعات را بین سفینههای فضایی یا با ایستگاه زمینی ناسا رد و بدل کند. برای این سیستم یک پهنای باند محدود در نظر گرفته شده است که سرعت رد و بدل شدن داده بین زمین و آسمان را بسیار کاهش میدهد و ناسا از آن بهعنوان یکی از بزرگترین دستاوردهای خود برای زندگی انسان روی مریخ یاد میکند.
لازم به ذکر است که ناسا برای سالهای طولانی DTN را مورد بررسی قرار داده بود و از اوایل سال 2017 میلادی این فناوری در ایستگاه بینالمللی فضایی مستقر شد. ولی این نخستین باری بود که یک فضانورد از آن به صورت شخصی استفاده کرد و نشان داد میلیونها کیلومتر دورتر از سطح زمین هم میتوان فناوریهای روزمره را مورد استفاده قرار داد.
البته لازم به ذکر است بجز فناوریهای مذکور و ابزارهای فضایی، چاپگرهای سهبعدی هم محبوبیت زیادی در آسمان دارند و بجز استفاده برای تولید بخشهای قابل تعویض ایستگاه بینالمللی فضایی، برای مطالعات مرتبط با سلامت فضانوردان هم بهکار گرفته میشوند. سازمان فضایی ناسا پیشبینی کرده است طی دهه سوم از هزاره سوم میلادی برای نخستین بار انسانها بتوانند به خارج از مدار زمین سفر تفریحی داشته باشند تا نخستین گام عملی برای ورود انسان به کرات دیگر برداشته شود.
نیم نگاه
«اسکات کِلی» فضانورد صاحب نام ناسا است که توانست به مدت یک سال به طور مستمر در فضا زندگی کند. هدف از سفر آسمانی او بررسی زندگی طولانی در موقعیتی با جاذبه صفر بود تا ناسا از این طریق بتواند خود را برای ماموریت بزرگتر یعنی زندگی انسان روی کره مریخ آماده کند
این فضانورد نخستین شخصی بود که چندی پیش از داخل ایستگاه بینالمللی فضایی روی صفحه اختصاصی خود توئیت منتشر کرد و بجز عکسهای سلفی، هر چند وقت یکبار عکس طلوع خورشید، کره زمین، تجربه زندگی فضایی و ... را در شبکههای اجتماعی به اشتراک میگذاشت
سازمان فضایی ناسا پیش از آنکه برای زندگی یکساله «اسکات کِلی» در ایستگاه بینالمللی فضایی تصمیم بگیرد، برخی فناوریهای زمینی را به آسمان برده که از مهمترین آنها راهاندازی خدمات اینترنتی در فضا بود
کِلی درباره سرعت اینترنت در ایستگاه بینالمللی فضایی می گوید: سرعت اینترنت کم است ومیتوان آن را مشابه سرعت دایلآپ روی کره زمین دانست. با وجود این زمانی که در ایستگاه فضایی زندگی میکردم با همین اینترنت کند از روی فروشگاه آمازون برخی کالاها را خریداری کردم. همچنین توانستم از روی یک سایت اینترنتی بلیت هواپیما خریداری کنم. جالب است بدانید که از آن فاصله دور حتی موفق شدم فعالیتهای بانکی آنلاین انجام دهم».