روزی که هر شخصی هر کار نیکو کرده همه را پیش روی خود حاضر بیند و نیز آنچه بد کرده؛ آرزو کند که ای کاش میان او و کار بدش به مسافتی دور جدایی بود! و خداوند شما را از (عقاب) خود میترساند، و خداوند در حق بندگان بسی مهربان است آل عمران آیه ۳۰ ——
نکته ها
در آیهى قبل، سخن از علم و قدرت خداوند بود، این آیه نمونهاى از علم و قدرت الهى را بیان مىکند. این آیه شبیه آیه ۴۹ سورهى کهف است که مىفرماید: در روز قیامت مردم تمام اعمال خود را در برابر خویش حاضر مىیابند.
در تفسیر برهان آمده است که امام سجّاد علیه السلام در هر جمعه در مسجد النبى هنگام موعظه، این آیه را براى مردم تلاوت مىفرمود.
پیام ها
۱- اعمال انسان محو و نابود نمىشود و در قیامت در برابر او حاضر مىگردد.
«مُحْضَراً»
۲- اعتقاد به حضور عمل در قیامت، مانع گناه است. «مُحْضَراً»
۳- گنهکاران، در قیامت از اعمال خود شرمندهاند، امّا چه سود؟ «تَوَدُّ لَوْ أَنَّ بَیْنَها»
۴- بسیارى از اعمالى که در دنیا مورد علاقه انسان است، در قیامت مورد تنفّر او قرار خواهد گرفت. «تَوَدُّ لَوْ أَنَّ بَیْنَها وَ بَیْنَهُ أَمَداً بَعِیداً»
۵- در روز قیامت، پشیمانى سودى ندارد و آرزوها نشدنى است. کلمه (لو) در مورد آرزوهاى نشدنى بکار مىرود. «لَوْ أَنَّ بَیْنَها وَ بَیْنَهُ أَمَداً بَعِیداً»
۶- پرهیزکارى و خدا پروایى، مانع گناه است. «یُحَذِّرُکُمُ اللَّهُ»
۷- سرچشمهى هشدارهاى الهى، محبّت و رأفت اوست. «یُحَذِّرُکُمُ اللَّهُ نَفْسَهُ وَ اللَّهُ رَؤُفٌ بِالْعِبادِ»
۸- بیم و امید در کنار هم نقش تربیتى دارند. امید، به تنهایى سبب غرور، وبیم از تنهایى، سبب یأس مىشود. «یُحَذِّرُکُمُ اللَّهُ نَفْسَهُ … وَ اللَّهُ رَؤُفٌ بِالْعِبادِ»
جلد ۱ – صفحه ۴۹۸
۹- لطف و رأفت خداوند شامل حال همهى بندگان است. «رَؤُفٌ بِالْعِبادِ»